Staranny wybór roślin oraz zapewnienie im optymalnych warunków uprawy, to pierwszy i najprostszy krok ku uniknięciu wielu kłopotów z uciążliwą pielęgnacją, w tym ze zwalczaniem chorób i szkodników. Choć choroba czy szkodnik mogą pojawić się na każdej roślinie, to z pewnością będzie ich mniej, jeśli wybierzemy rośliny, jak najbardziej odporne na częste choroby (np. odporne odmiany drzew owocowych) lub tolerancyjne na warunki uprawy.
Profilaktyka chorób roślin bez chemii
Rośliny są o wiele bardziej podatne na choroby grzybowe (np. szara pleśń, fytoftoroza) lub atak szkodników, gdy różne warunki uprawy są dla nich nieodpowiednie, osłabiając je – zbyt duża wilgotność podłoża, nieodpowiednia gleba, za duże zagęszczenie roślin, brak przewiewu lub światła, złe nawożenie itp. Oprócz zapewnienia optymalnych warunków uprawy, istnieje szereg naturalnych rozwiązań profilaktycznych, dzięki którym można unikać stosowania środków chemicznych w zwalczaniu chorób i szkodników lub znacząco je ograniczyć. Warto wspomnieć chociażby o:
- wczesnowiosennych zabiegach opryskiwania roślin preparatami olejowymi np. Promanal, Treol (opartymi na parafinie), które uniemożliwiają lub ograniczają rozwój wielu szkodników już na starcie sezonu, np.: mszyc i przędziorków
- stosowaniu tablic lepowych (sygnalizujących pojawienie się szkodników w określonym terminie), pułapek itp.
- sadzeniu na ogrodowych rabatach roślin odstraszających szkodniki lub ograniczających ich rozwój – np. aksamitki, mięta pieprzowa, czosnek, cebula, gryka, gorczyca.
- stosowanie do zwalczania chorób i szkodników w pierwszej kolejności środków biologicznych (często opartych na pożytecznych organizmach) lub naturalnych – jest ich coraz więcej na rynku
- samodzielne przygotowanie i stosowanie preparatów roślinnych przeciwko chorobom i szkodnikom (np. znane ze swoich zbawiennych właściwości wyciągi z czosnku, liści pokrzywy czy wrotyczu)
Naturalne zasilanie roślin
W każdym ogrodzie, który chcemy nazwać ekologicznym, nie może zabraknąć naturalnych sposobów nawożenia roślin. W pierwszej kolejności warto wspomnieć o kompoście, czyli naturalnym nawozie, który możemy uzyskać w ogrodzie lub na działce poprzez kompostowanie odpadów roślinnych i organicznych. W obliczu obecnych zagrożeń dla środowiska naturalnego, kompostowanie ma dziś wraca do łask ze zdwojoną siłą i ma ogromne znaczenie. Ponadto, obecnie w sprzedaży znajdziemy także nową generację podłoży ogrodniczych, w których torf zastępowany jest właśnie odpowiednią domieszką kompostu wzbogaconą włóknami drzewnymi.
W sprzedaży znajdziemy także wiele innych nawozów opartych na produktach organicznych, jak choćby obornik (jest dostępny w wygodnej do stosowania formie granulowanej), czy nawozy tzw. humusowe. Zarówno kompost, jak i obornik dostarczają roślinie niezbędny azot oraz inne makro i mikroelementy i związki odżywcze, a także wzbogacają i odżywiają glebę. Oprócz tego znajdziemy niezliczoną ilość preparatów sporządzonych na bazie pożytecznych mikroorganizmów lub roślin (np. pokrzywy) zawierających potrzebne roślinom mikroelementy i związki odżywcze.