Borówka wysoka (Vaccinium corymbosum), nazywana częściej amerykańską należy do krzewów owocowych, które dają tzw. super owoce (superfoods). Nazwę tę zawdzięczają wyjątkowym, dobroczynnym dla naszego zdrowia właściwościom. Od lat wiadomo, że owoce borówek zwierają ogromne ilości antyoksydantów (wyłapują wolne rodniki, których nadmiar w organizmie prowadzi do powstawania nowotworów) oraz flawonoidów (zwiększają koncentrację, obniżają ciśnienie i poprawiają krążenie krwi). Jednak, aby krzewy borówki dobrze i obficie owocowały, potrzebują odpowiedniego prowadzenia. Kiedy i jak należy formować borówki?
Formowanie i cięcie borówki po posadzeniu jest uzależnione od jej wieku oraz zaawansowania formy korony. Jak to zrobić?
Jeśli sadzimy krzew, który wykształcił już kilka symetrycznie rozłożonych pędów, to nie ma potrzeby wykonywania cięcia przez okres pierwszych 1,5-2 lat uprawy. Usuwa się tylko pędy przemarznięte i uschnięte. Po 3-4 latach należy usuwać również najstarsze pędy, bardzo drobne gałązki i skracać pędy bardzo wysokie (o około 1/3 długości). W kolejnych latach uprawy należy wykonać silniejsze cięcie odmładzające, ponieważ krzewy nie cięte mają skłonność do naprzemiennego obfitego owocowania co 2 lata.
Gdy sadzimy młode sadzonki, które mają tylko jeden silny pęd , to należy go skrócić wiosną (o około 1/3 długości lub na wysokość kilku oczek nad ziemią), aby się rozkrzewił.
W dobrze uformowanym krzewie borówki przeciętna liczba pędów powinna wynosić około 6-8 (tzw. szkielet krzewu), a najwięcej owoców pojawia się na młodych (1-3 letnich) pędach. Z tego względu należy pozostawiać pędy roczne oraz dwuletnie i ewentualnie skracać ich długość.
Jak przyciąć już owocujące borówki?
Krzewy przycinamy najlepiej wiosną (do momentu nabrzmiewania pąków kwiatowych), usuwając wszystkie pędy pokładające się lub zwisające nad ziemią, uszkodzone na wskutek mrozu oraz pędy słabe oraz skierowane do wnętrza korony, nie dające nadziei na zawiązywanie się owoców. Dzięki temu zabiegowi, pobudzimy nowe pędy, które będą owocowały. Starsze, silne pędy w koronie krzewu można także skracać wiosną lub latem, aby się rozgałęziły.
Zwykle po 3 roku uprawy lub w momencie, gdy rośliny wejdą w pełnię owocowania, powinno się usuwać około 20-30% ogólnej masy pędów, czyli po prostu go przerzedzać. Usuwa się także w ogóle pędy stare (powyżej 4 lat). W czasie łagodnych zim (już w lutym) przeprowadza się zabieg cięcia i usuwania pędów uszkodzonych przez mróz lub martwych u odmian późniejszych.
Warto pamiętać, że borówki amerykańskiej (także jagody kamczackiej, świdośliwy owocowej) nie należy jednorazowo ciąć zbyt radykalnie. Bardzo mocne, coroczne cięcie może w efekcie prowadzić do zmniejszenia owocowania tych krzewów.
Odmładzające, silniejsze cięcie przeprowadzamy kiedy trzeba przerzedzić krzewy, które mają zbyt dużo pędów. Podobnie, mocniejsze cięcie, pobudzające do owocowania przeprowadza się w przypadku odmian drobnoowocowych (jednoroczny zbiór poświęca się na rzecz cięcia) – dzięki temu owoce będą większe, a same krzewy będą się też lepiej prezentować.