Wszyscy poszukujemy zdrowych, naturalnych produktów żywnościowych, a normą jest już potrzeba spożywania jak największej ilości owoców i warzyw.
Według zaleceń lekarzy i dietetyków, powinniśmy ograniczać spożycie mięsa, produktów zbożowych i przetworzonych, aby zahamować rozwój powszechnych chorób cywilizacyjnych (nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu we krwi, udary mózgu, niedokrwienie serca, miażdżyca) oraz chorób nowotworowych. Skutecznie mogą w tym pomóc tzw. superowoce, które cechują się zawartością wielu cennych dla zdrowia substancji: flawonoidów, antocyjanów, garbników, pektyn, kwasów organicznych oraz niezbędnych pierwiastków i witamin. Jednocześnie są one dość łatwe w uprawie i można je z powodzeniem uprawiać na działce w ROD.
Które gatunki są najbardziej pożądane?
Do roślin, które posiadają szczególnie cenione dziś właściwości prozdrowotne i dietetyczne zaliczają się przede wszystkim: aronia czarnoowocowa, jagoda kamczacka, borówka wysoka (odmiany Earlieblue, Duke, Bluecrop, Spartan, Patriot, Chandler), rokitnik, róża owocowa, bez czarny, a także świdośliwa olcholistna, morwa biała, pigwowiec i dereń jadalny (odmiany Jolico, Macrocarpa). Warto zaznaczyć, że wspólnym walorem tych gatunków jest połączenie cennych właściwości z niewymagającą uprawą.
1. Aronia czarnoowocowa, znana od lat, ale obecnie szczególnie doceniana ze względu na właściwości dietetyczne oraz lecznicze owoców – zawierają bogactwo związków mineralnych (m. in. wapń, żelazo, mangan), witamin (C, B2, B6, E, PP) oraz antocyjanów, flawonoidów, garbników i pektyn. Co ważne, jest odporna na choroby i szkodniki, niskie temperatury i ma niewielkie wymagania glebowe i pokarmowe – idealna do uprawy na działce. Najlepsze odmiany: Galicjanka, Nero.
2. Jagoda kamczacka (suchodrzew jadalny), to łatwy w uprawie krzew, a niedoceniany i rzadziej sadzony. Jej owoce zawierają substancje, które między innymi wpływają na wzmocnienie naczyń krwionośnych, zapobiegające rozwojowi komórek nowotworowych, obniżające ciśnienie krwi. Są to głównie bezcenne witaminy, antocyjany, flawonoidy, polifenole. Owoce jagody kamczackiej można spożywać zarówno na surowo, jak i przetworzone, nadają się na przetwory. Najlepsze odmiany: Bolearis, Jugana.
3. Rokitnik, nazywany często ogrodową apteką, może mieć formę krzewu lub małego drzewka w ogrodzie. Trzeba pamiętać jednak, że jest to krzew dwupienny, czyli do owocowania potrzebne jest posadzenie obok siebie osobników męskich i żeńskich. Zwykle rokitnik uważany jest i stosowany jako roślinę ozdobną, jednak jego owoce zawierają ogromne ilości witaminy C, a także B, E, K, PP oraz kwasy organiczne, pektyny i składniki mineralne oraz pomagają w leczeniu schorzeń żołądka, anemii oraz chorób krążenia. Najlepiej zbierać je wraz z gałązkami i stosować (np. na soki, dżemy) po przemrożeniu.
4. Róża owocowa (np. róża dzika, róża pomarszczona, roża `Konstancin`, `Karpatia`) – wspólne określenie dla gatunków róż, których owoce są szczególnie cenne. Ich największą zaletą jest odporność na mróz i małe wymagania uprawowe w połączeniu z bogactwem witamin zawartych w ich owocach. Znajdziemy w nich wyjątkowo duże ilości witaminy C (średnio 20 razy więcej niż w cytrusach!) oraz A, K, B2, PP. Zawierają także garbniki, kwasy organiczne, pektyny, olejek eteryczny i sole mineralne. Oprócz owoców stosuje się także płatki kwiatów (konfitury, nalewki). Spożywanie owoców roży i ich przetworów zalecane jest przy kłopotach zdrowotnych – przeziębienie, zapalenie jelit i żołądka, nadciśnienie tętnicze, schorzenia nerek i wątroby, zaburzenia trawienia.